درمان تورتیکولی یا گژگردنی (کجی گردن)

آیا تا به حال با یک گردن سفت از خواب بیدار شده‌اید، نمی‌توانید آن را به یک طرف یا طرف دیگر بچرخانید؟ آیا به نظر می رسد کودک شما از نظر سر یا گردن غیرطبیعی است؟ این حالت که تورتیکولی نامیده می‌شود دردناک است و می‌تواند منجر به کوتاه شدن دائمی عضلات درگیر شود. خوشبختانه، فیزیوتراپی نه تنها می‌تواند درد ناشی از سر و گردن را تسکین دهد، بلکه می‌تواند دامنه حرکت شما را بهبود بخشد و تورتیکول‌ها را به خوبی از بین ببرد. برای راهنمایی بیشتر و درخواست مشاوره، با کلینیک فیزیوتراپی حسام تماس بگیرید.

 

کژگردنی یا تورتیکولی (torticollis) چیست؟

کلمه تورتیکولی (torticollis) به معنای معنای “گردن پیچ خورده” است. به طور معمول دو نوع از این بیماری وجود دارد مادرزادی، که در بدو تولد ایجاد می‌شود و اکتسابی که حادثه یا تصادف باعث آن می‌شود. برای برخی از کودکان، هفته‌های قبل از تولد در جایی که سر و گردن در یک زاویه عجیب و غریب قرار گرفته است، در رحم اتفاق می‌افتد. کودکان دیگر به دلیل مشکلات هنگام زایمان، کاهش خون در عضلات گردن، فیبروز عضلانی یا ناهنجاری‌های مادرزادی ستون فقرات، با این بیماری به دنیا می‌آیند. حتی اگر کودکی با موقعیت سر و گردن سالم به دنیا بیاید، نوزادان گاهی وقت زیادی را صرف خوابیدن روی پشت خود، نشستن در صندلی‌های اتومبیل، جابه‌جایی زیاد، یا کالسکه می‌کنند.

تورتیکولی یا کج بودن گردن یک بیماری است که بیشتر در نوزادان دیده میشود.

برخی از والدین در ۸-۶ هفته ابتدایی پس از زایمان متوجه کج بودن گردن نوزادشان می‌شوند. نوزاد بیشتر سرش را به یک طرف نگه می‌دارد و چرخاندن سر به جهت دیگر برایش سخت است. به این بیماری تورتیکولی مادرزادی یا Congenital muscular torticollis می‌گویند.

اکثرا  نوزادان و کودکان هستند که تورتیکولی را تجربه می‌کنند، اما هر کسی می‌تواند درد گردن و دامنه حرکت محدودی که با آن همراه است را تجربه کند. آسیب‌دیدگی عضلانی یا عصبی به طور ناگهانی می‌تواند مشکل در صاف کردن گردن یا قرار دادن درست سر شما  را دشوار کند. این نوع آسیب ممکن است با حوادث رانندگی، بیماری‌های طولانی مدت یا سایر آسیب‌ها همراه باشد.

 

علایم تورتیکولی


کودکان مبتلا به تورتیکولی (کج گردنی) مانند بسیاری از نوزادان رفتار می‌کنند مگر زمانی که نوبت به چرخاندن گردن می شود.

کودک با تورتیکولی ممکن است:

  • سر را به یک جهت کج کنند (این ممکن است در نوزادان بسیار کوچک دیده شود).
  • ترجیح می دهند به جای اینکه با چشم شما را دنبال کنند از بالای شانه به شما نگاه کنند.
  • در صورت تغذیه با شیر مادر، فقط یک پستان را ترجیح می‌دهد.
  • سخت تلاش می‌کنند تا به سمت شما بچرخند و زمانی که نتوانند سر خود را به طور کامل بچرخانند، ناامید می‌شوند.

 

درمان تورتیکولی معمولی

برای بسیاری از بزرگسالان، تورتیکولی torticollis به خودی خود ظرف چند روز برطرف می‌شود. با این حال، درمان نوزادان یا کودکانی که در این نوع موقعیت سر و گردن را تجربه می‌کنند ، بسیار ضروری است. اگر خیلی طولانی بدون مداخله باقی بماند، کودکان به دلیل کوتاه شدن عضلات گردن ممکن است ناتوانی دائمی را تجربه کنند. یکی از اولین درمانی که پزشکان توصیه می‌کنند تمرینات کششی است که به منظور تقویت عضلات گردن در نگه داشتن سر در وضعیت نادرست طراحی شده است. 80 درصد از كودكان به خوبي به اين نوع برنامه درمان پاسخ مي‌دهند و اثرات ماندگاري را تجربه مي‌كنند. اگر این درمان‌های غیر تهاجمی مؤثر نباشد، پزشکان برای طولانی‌تر کردن عضلات کوتاه و بازگشت سر کودک به وضعیت طبیعی، عمل جراحی را توصیه می‌کنند. پس از انجام عمل ممکن است کودک برای تقویت ماهیچه‌های گردن خود به فیزیوتراپی نیاز داشته باشد و از عود مجدد مشکل جلوگیری کند.

 

درمان تورتیکولی (torticollis) با فیزیوتراپی

خدمات فیزیوتراپی فراتر از مراقبت‌های بعد از جراحی است. در حالی که آنها برای شخصی که تحت عمل جراحی قرار گرفته است بسیار حیاتی هستند، اما همچنین برای افزایش دامنه حرکت، کاهش سفتی عضلات و تقویت مهارت‌های حرکتی مناسب که برای موقعیت مناسب سر و گردن لازم هستند طراحی شده‌اند. یک فیزیوتراپی ابتدا ارزیابی می‌کند تا دامنه حرکات شما (یا فرزند شما) را آزمایش کند و سایر شرایطی که غالباً با تورتیکولی همراه است را ارزیابی کند. این موارد ممکن است شامل پلاژیوسفالی (شکل غیر طبیعی سر)، مشکلات ستون فقرات یا عدم تعادل در مفصل ران (دیسک نما) باشد. پس از اتمام ارزیابی، فیزیوتراپی در مورد یافته‌های آنها و یک برنامه درمانی بالقوه بحث خواهد کرد.

 

فیزیوتراپی ممکن است شامل انجام تمرینات کششی هم در مطب و هم در خانه باشد تا دامنه حرکت شما بیشتر شود و عضلات گردن شما تقویت شود. اینها ممکن است شامل کشش‌های منفعل باشد که شما انجام می‌دهید، همچنین کشش‌های فعال عضلات گردن و شانه طراحی شده برای تقویت عضلاتی که برای حفظ وضعیت مناسب بدن استفاده می‌شوند. حتی در نوزادانی که به نظر نمی‌رسد به اندازه کافی قوی باشند که بتوانند سر خود را به طور قابل قبولی نگه دارند، این حرکات و تمرینات می‌تواند به سرعت مشکل را اصلاح کند. در حقیقت، اقدامات اولیه برای درمان تورتیکولی اغلب بهترین نتیجه را می‌دهد.